Onboarding akışları hakkında yazdığım yazıların sonuncusuna geldik. İlk yazıda onboarding’in tanımından ve onboarding adımında dikkat etmemiz gereken noktalardan bahsetttim. İkinci yazıda onboarding adımlarından nasıl faydalanabileceğimizden bahsetmiştim. Bu yazıda ise kullanabileceğimiz onboarding stratejilerinden bahsedeceğim.

Onboarding’ler aslında birçok farklı tarzda olabilir. Bu onboarding tarzlarını sınıflandırırsak istediğimiz stratejiye uygun onboarding tarzını bulmak da daha kolay olacaktır. Ayrıca bu onboarding tarzlarını birleştirerek hibrit farklı tarzda bir onboarding sunmak da mümkün.

1) Function Oriented Onboarding

Function oriented onboardingler, uygulama özelliklerinin tanıtıldığı ekranlardan oluşan bir onboarding çeşididir. Uygulamamızdaki temel fonksiyonları onboarding yardımıyla kullanıcıya tanıtabiliriz. Bu onboarding çeşidinde her sayfada sadece bir özelliği tanıtmak öneriliyor. Ayrıca birçok kişi function oriented bir onboarding yerine Benefit oriented onboarding öneriyor. Bunun da sebebini aşağıda anlatacağım.

2)  Benefit Oriented Onboarding

İskelet olarak function oriented onboarding’e benzene de içerik açısından farklı bir onboarding çeşididir. Birçok kişi kullanıcılara fonksiyon anlatmaktansa bu özelliklerin kullanıcılara sağlayacağı faydaları anlatmayı öneriyor. Açıkçası iletişim olarak ben de bunun daha doğru olduğunu düşünüyorum.

3) Survey Based Onboarding

Survey based onboarding son yıllarda çok popüler olan bir onboarding çeşididir. Survey based onboarding’lerde kullanıcılara adım adım sorular sorulur ve bu soruları kullanıcı cevaplar. Genellikle fitness, yoga, diyet gibi alanlardaki app’ler bu onboarding çeşidini kullanır. 

Survey based onboarding’in birçok avantajı bulunmaktadır. Mesela onboarding’de sorduğumuz sorularla kullanıcıları segmentleyebiliriz ve bu şekilde her segmente farklı pricing veya kurgular hazırlayabiliriz. Onboarding adımındaki sorulara göre sonraki adımlardaki soruları özelleştirebiliriz bu şekilde kullanıcıları daha derinden tanıma imkanımız olur. Ek olarak kullanıcılar bilgilerini girdikleri bir uygulamaya aidiyet duyma ihtimalleri daha fazla olur ve bu şekilde ödeme alma imkanımızı artırabiliriz.

4) Video Based Onboarding

Video based onboarding genellikle mobile app’lerde tercih edilmeyen bir onboarding çeşididir. Onboarding adımı olarak kısa bir video izletilir. Bu videoda app’in temel özellikleri ve kullanımı gösterilir. Benim kullanmayı tercih etmediğim, biraz tembelce bulduğum bir onboarding çeşidi diyebilirim.

5) Progressive Onboarding

Progressive onboarding kullanıcıya talimatlar vererek ürünü parça parça öğreten onboarding çeşididir. Lineer bir onboarding kurgusunda kullanıcı pasif kalırken burada amaç kullanıcıyı da sürece dahil ederek aktifleştirmektir. Eğer ürününüz çok karmaşıksa bu onboarding çeşidi sizin için uygun olabilir. 
Useronboarding.academy sitesinde progressive onboarding’i anlatırken evernote örneği verilmiş. Evernote bir onboarding adımında önce not oluşturmayı öğretiyor, diğer adımda kameradan tarama yapmayı öğretiyor. Bu şekilde kullanıcıya karışık aksiyonları yaptırarak mobile uygulamayı öğrenmesini sağlıyor.  Daha somutlaştırmak için ben de görseli aşağıya ekliyorum.

Progressive onboarding’lerde bazı farklı yaklaşımlar da bulunuyor. Örneğin bazı app’ler kullanıcılar spesifik bazı görevleri tamamladıkça yeni özellikleri unlock ediyor. Bu şekilde kullanıcılar tüm özelliklere adım adım ulaşabiliyor.

6) Permission Based Onboarding

Bazı yazılarda “permission based onboarding” diye bir onboarding türünden bahsetse de aslında onboarding akışında gerekli cihaz izinlerini almak yaygın bir kurgudur. Onboarding’i sadece permission’lar üzerine kurgulamaya da genellikle rastlamayız. Bu yüzden bunu bir onboarding çeşidi olarak saymaktansa onboarding içerisindeki bir kurgu olarak değerlendirmeyi tercih ederdim.

7) Gaming Style Onboarding

Hepimiz mobil oyunlardaki onboardinglere rastlamışızdır. Bir oyunun anlaşılabilmesi için onboarding çok önemlidir. Normal bir uygulamaya göre oyunda anlatılacak çok daha fazla özellik ve durum vardır. Bu yüzden oyunlarda uzun süren ve karmaşık onboardinglere rastlarız. Gaming style onboarding dediğimiz onboarding’in ismi de aslında buradan gelmekte. Bu onboarding tarzında gamification kullanılarak kullanıcıya fonksiyonları öğretmek amaçlanır. Bu onboarding çeşidinde kullanıcıya yaptırılmak istenen şeyler parça parça yaptırılır. Görevler belirlenir ve bu görevler yaptırıldıkça kullanıcıya ödüller verilir. Bu ödüller; puan, badge veya herhangi bir şey olabilir. 

8) Empty State Onboarding

Empty state onboarding’i tam olarak bir onboarding çeşidi olarak kabul etmiyorum ama yazılarda bahsedildiği şekilde buraya yazayım. Çünkü bu kurguların onboarding’e alternatif değil onboarding sonrası güçlendirici seçenekler olduğunu düşünüyorum. Örneğin bir pdf scanner uygulaması yaptık. Normalde ana sayfada kullanıcının taradığı dokümanları görebileceği bir ekran bulunuyor olsun. Kullanıcı uygulamayı ilk kez açtığında taradığı dokümanlar olmadığı için bu alan boş görünecek. Bu alana uygun bir mesajla beraber bir CTA ekleyerek kullanıcının doküman taramasını ve aksiyon gerçekleştirmesini sağlayabiliriz. Bu şekilde kullanıcıyı aktifleştirebilirsiniz. Yazılarda bahsedilen empty state onboarding aslında tam olarak bu kurgular oluyor. Ama dediğim gibi bunu bir onboarding çeşidi olarak değil de onboarding sonrası kullanıcıyı aktifleştirme adımı olarak görüyorum.

Bu yazı ile beraber mobile onboarding akışları yazı serisinin sonuna geldik. İlk ve ikinci yazıyı okumak için linklere tıklayabilirsiniz. 

Kaynaklar:

  1. https://appagent.com/blog/new-user-flow-types/
  2. https://www.purchasely.com/blog/app-onboarding
  3. https://appinventiv.com/blog/mobile-app-onboarding-best-practices/
  4. https://uxcam.com/blog/ways-to-app-onboard/
  5. https://www.storyly.io/post/app-onboarding-best-practices-key-to-increase-app-engagement
  6. https://clevertap.com/blog/user-onboarding-best-practices/
  7. https://uplandsoftware.com/localytics/resources/blog/app-onboarding-101-7-tips-for-creating-engaged-informed-users/
  8. https://medium.com/swlh/how-to-keep-new-users-engaged-as-they-go-through-your-apps-onboarding-548a3763fcbc
  9. https://userguiding.com/blog/mobile-app-onboarding/
  10. https://appgrowthsummit.com/5-steps-you-must-take-to-have-an-effective-user-onboarding/
  11. https://onesignal.com/blog/how-to-build-an-effective-mobile-app-onboarding-process/
  12. https://tracker.my.com/blog/182/7-inspiring-app-onboarding-examples-that-will-help-you-retain-users?lang=en
  13. https://uxcam.com/blog/10-apps-with-great-user-onboarding/
  14. https://uxcam.com/blog/better-mobile-onboarding/